Ինքնաֆինանսավորման միջոցով ֆինանսական անկախության ու կայունության հասնելը հայկական մեդիայի գլխավոր առաջնահերթություններից է։
Դոնորական կազմակերպություններից, այս կամ այն քաղաքական բևեռը ներկայացնող մասնավոր հովանավորներից կախված չլինելու, ինչպես նաև փոքր գովազդային շուկա ունենալու հետևանքով առաջացած խնդիրները հաղթահարելու համար՝ մեդիան պետք է կարողանա դիվերսիֆիկացնել իր ֆինանսական հոսքերը։
Ֆինանսական անկախության հասնելու կարևոր պայմաններից մեկը լսարանի ֆինանսական աջակցությունն է։
Media.am-ը զրուցել է TCF Armenia միջազգային մարքեթինգային և քրաուդֆանդինգային ընկերության համահիմնադիր և տնօրեն Նարեկ Վարդանյանի հետ՝ հասկանալու, թե մեդիան իր լսարանից ֆինանսական աջակցություն ստանալու համար ի՞նչ քայլեր և ի՞նչ մեթոդներ պետք է կիրառի։
Նարեկ, TCF-ը մասնագիտացած է նորարարական գաղափարների առաջխաղացման ոլորտում: Դուք իրականացրել եք աշխարհում ամենաշատ՝ միլիոն դոլարը գերազանցած հանրային դրամահավաքի (քրաուդֆանդինգ) արշավներ։ Քրաուդֆանդինգը որքանո՞վ կարող է օգնել մեդիային գեներացնել ֆինանսական հոսքեր ու հասնել ինքնաֆինանսավորման։
Իհարկե, մեդիային աջակցելու ամենապարզ մեխանիզմը վճարովի բաժանորդագրություններն են։ Մենք գիտենք, որ միջազգային մեդիայում սա շատ ընդունված պրակտիկա է։ Բաժանորդագրություններն իրականացվում են շատ սիմվոլիկ գումարներով՝ օրինակ մեկ դոլար, հինգ դոլար, երեք դոլար, սովորաբար սուրճից թանկ չեն լինում։
Հայաստանում դեռ այդ մշակույթը չկա։
Մեր հասարակությունը սովոր է, որ մեդիան պետք է լինի անվճար, բայց եթե հայկական մեդիան այսօր փորձի հասկանալ, թե ինչպիսի ինֆորմացիայի կարիք կա և ստեղծի նոր պրոդուկտներ, որոնք կբավարարեն առկա պահանջարկը՝ կարծում եմ կհաջողի։
Նկատելի է, որ Հայաստանում այսօր արդեն ձևավորվում է մի խավ, որն իրեն անհրաժեշտ ինֆորմացիան ստանալու համար վճարում է միջազգային մամուլին։ Մարդկանց այս խմբի համար սա ընդունելի մոտեցում ու մշակույթ է դարձել։ Կարծում եմ նրանք պատրաստ կլինեն վճարել նաև հայկական մեդիային։
Այս դեպքում վերլուծական ինչ-որ հոդվածներ կարող են լինել վճարովի։ Եվ այն մարդիկ, որոնք պատրաստ կլինեն այդ սուրճի գումարը տալ մեդիային, նրանք էլ կսպառեն այդ ինֆորմացիան։ Շատ կարևոր է, որ այս մշակույթը մեզանում ներդրվի ու կայանա։
Մեդիան կարող է իր ֆինանսական խնդիրները լուծել նաև քրաուդֆանդինգի միջոցով։
Քրաուդֆանդինգը կամ հանրային դրամահավաքը նոր երևույթ չէ, այն կիրառվել է շատ վաղուց։ Նույնիսկ կարելի է ասել, որ Էյֆելյան աշտարակն ու էլի մի քանի պատմամշակութային կոթողներ կառուցվել են քրաուդֆանդինգի միջոցով։
Քրաուդֆանդինգի հիմքում, որևէ գաղափարի իրականացման համար, շատ մարդկանցից փոքր չափաբաժիններով ֆինանսավորման ստացումն է։ Մեր ընկերության թիրախում նորարարական ֆիզիկական ապրանքներն են, բայց վստահ եմ, որ գրագետ իրականացված արշավը պետք է հաջողի նաև մեդիա նախագծերի դեպքում։
Գրագետ իրականացված արշավը ո՞րն է և մեդիան ինչի՞ն պետք է ուշադրություն դարձնի։
Ցանկացած նախագծի արշավի համար մենք նախապես տնային աշխատանք ենք իրականացնում։ Փորձում ենք հասկանալ՝ ո՞ւմ է հետաքրքիր, ովքե՞ր են այդ ապրանքի առաջնային սպառողները, փորձում ենք գտնել այն ամենաակտիվ խմբին, որը պատրաստ կլինի վճարել մինչև նախագծի կայացումը։
Սկզբնական փուլում հիմնականում Email-մարքեթինգEmail-մարքեթինգը էլեկտրոնային նամակագրության միջոցով հաճախորդներին ծանոթացնում է տվյալ ընկերության բիզնես առաջարկներին ու ծառայություններին։ Ապահովում է հաճախորդների հետ մշտական կապը։ ենք օգտագործում:
Հավաքագրում ենք այն մարդկանց, ովքեր հետաքրքրված են տվյալ նախագծով։ WhatsApp-ի կամ այլ սոցիալական ցանցերում ստեղծված խմբերի միջոցով նրանց անընդհատ ինֆորմացիա ենք տրամադրում ու նախապատրաստում սկսվող արշավին։
Շատ կարևոր է, որ հենց տվյալ արշավի համար ստեղծվի առանձին էջ (landing page), որպեսզի կայքի ընդհանուր աղմուկից դուրս մարդը կենտրոնանա ու հասկանա իրեն ուղղված մեսիջը, հասկանա, ի՞նչ եք ուզում իրականացնել։
Արշավը հաջողելու համար նաև կարևոր է ստեղծել լսարանի հետ անձնական կապվածություն։ Մենք միշտ մեր հաճախորդներին խորհուրդ ենք տալիս, որպեսզի ընկերության անունից հանդես գալուց բացի, նաև առաջին դեմքով խոսեն ու տարբեր հաղորդագրություններ ուղարկեն իրենց պոտենցիալ գնորդներին։ Մարդկային գործոնը միշտ պետք է առաջին պլան բերել, որովհետև մարդիկ նախ մարդկանց են վստահում, հետո բրենդին կամ ընկերությանը։
Մենք զբաղվում ենք նվերների վրա հիմնված (reward-based) քրաուդֆանդինգով։ Այսինքն, մենք ասում ենք, որ այն մարդիկ, ովքեր կմիանան նախագծի հանրային դրամահավաքին կստանան նվերներ կամ ինչ-որ արտոնություններ։
Մեդիան էլ կարող է այս ճանապարհով շարժվել։
Եթե որևէ լրատվամիջոց նոր մեդիանախագիծ սկսելու համար կազմակերպել է հանրային դրամահավաք, կարող է հայտարարել, որ դրամահավաքի մասնակիցները, որպես նվեր օրինակ կստանան մեկ տարվա անվճար բաժանորդագրություն կամ որևէ այլ արտոնություն։
Եվս մեկ փոքրիկ գաղտնիք բացեմ, որը էլի շատ կարևոր է․ պետք է արշավը շատ արագ հաջողություն գրանցի։
Նույնիսկ այն մարդիկ, ովքեր նախքան հանրային դրամահավաքի մեկնարկը, հակված էին ֆինանսական աջակցություն ցուցաբերել, երբ տեսնում են, որ արշավը հաջողություններ չունի, այլ մարդիկ փոխանցումներ չեն անում, իրենք էլ են հետ կանգնում իրենց մտադրությունից։ Սա շատ բնական է, բոլորն էլ ուզում են մասնակցել հաջողակ նախագծերին։
Դրա համար, նախքան արշավի մեկնարկը կարևոր է ստեղծել մարդկանց մի բազմություն, ովքեր վստահում են Ձեզ և պատրաստ են լինել արշավին առաջին միացողներն ու աջակիցները։ Այս մարդիկ իրենց հետևից ձնագնդու էֆեկտով նոր մարդկանց են բերելու։
Շատ դեպքերում, երբ մեդիայի ներկայացուցիչների հետ խոսում ենք վճարովի բաժանորդագրություններից կամ որևէ նախագծի համար քրաուդֆանդինգ իրականացնելու մասին, շատերն ասում են՝ մենք մի քանի տարի առաջ փորձեցինք, չստացվեց։
Պետք է էլի փորձել։ Այսօր ամեն բան շատ արագ է փոխվում, այդ թվում նաև մարդը, նրա մտածողությունն ու մոտեցումները։ Եթե մի քանի տարի առաջ անհասկանալի էր, թե ինֆորմացիայի համար ինչո՞ւ պետք է վճարել մեդիային, ապա այսօր կարծում եմ այդ մոտեցումը սկսել է փոխվել։
Նարեկ, ինչպիսի՞ բովանդակության համար է այսօր հայ ընթերցողը պատրաստ վճարել, եթե Ձեր օրինակով փորձենք հասկանալ, դուք ի՞նչ բովանդակություն եք փնտրում հայկական մեդիադաշտում։
Տեխնոլոգիական ոլորտին վերաբերող հոդվածների մեծ կարիք կա Հայաստանում։ Արհեստական բանականության զարգացմանը զուգահեռ ամբողջ աշխարհն այսօր կանգնած է պատմական հեղափոխության առջև։
Շատ ուսանողներ, տարբեր ոլորտների մասնագետներ կարծում եմ պատրաստ կլինեն վճարել, որպեսզի կարդան ու տեղեկանան, թե աշխատաշուկայում ինչ փոփոխություններ ու ինչ թրենդներ կան։
Մենք գիտենք, որ ցանկացած հեղափոխություն իր հետևից բերում է երկրորդային, երրորդային ալիքներ ու ազդեցություններ, ու դրանք մեծ փոփոխություններ են մտցնում շուկայում։ Օրինակ, եթե մինչև վերջերս բոլորը գիտեին, որ ծրագրավորողի մասնագիտությունը ամենամեծ պահանջարկն ունի, այսօր արդեն այդքան էլ այդպես չէ, ու կան նոր մասնագիտություններ ու մասնագիտացումներ, որոնք որ շատ մեծ պահանջարկ են վայելում։ Այսպիսի վերլուծությունները, շատ շատերին են հետաքրքրում։ Եվ մեր հասարակությունը ունի նմանատիպ հայալեզու բովանդակության կարիք։
Մեդիան իսկապես մեծ դեր ու աշխատանք ունի անելու։ Բերեմ օրինակ՝ լուրջ խզվածք կա աշխատաշուկայում առկա մասնագիտական պահանջների ու մեր երիտասարդ մասնագետների ինֆորմացված լինելու միջև։ Մենք, երբ նոր աշխատակից ենք ընդունում, բավականին երկար ժամանակ ենք հատկացնում նրան մասնագիտական թրենդներին ու պահանջվող հմտություններին ծանոթացնելու համար։ Կարծում եմ այս դերը պետք է ստանձնի մեդիան։ Մեդիան պիտի մարդուն պատմի, թե աշխարհում ի՞նչ նորամուծություններ են կատարվում, ի՞նչ նոր հնարավորություններ, տարբեր ոլորտներում զարգացման ի՞նչ նոր տենդենցներ կան, ի՞նչ նոր հմտություններ կարող է այս կամ այն մասնագետը յուրացնել, որպեսզի ավելի մրցունակ լինի ու հետ չմնա համաշխարհային թրենդներից։
Շատ կարևոր է, որպեսզի մարդիկ լինեն տեղեկացված։ Մինչդեռ այսօր տեղեկացվածության շատ մեծ բաց կա մեզանում։
Այսինքն, հայկական մեդիան նախ ինքն է հետ մնում համաշխարհային ստանդարտներից, այդ պատճառով էլ չի գեներացնում այն ֆինանսական հոսքերը, որի կարիքն ունի։ Ճի՞շտ եմ հասկանում։
Այո՛, մի կողմից կոնտենտի պակաս կա, մյուս կողմից արագության։ Շատ են լինում դեպքեր, երբ ես հայկական մեդիայում տեսնում եմ ինչ որ նորություն, որը սկզբնաղբյուր կայքում տեսել ու կարդացել եմ օրինակ երեք ամիս առաջ։
Մեր մեդիան շատ քիչ է անդրադառնում նաև հաջողության պատմություններին։
Մինչդեռ, այդպիսի հրապարակումները պետք են, որ մեր հասարակությանը ոգևորենք, որ մեր հեռավոր գյուղերից մեկում ապրող երիտասարդը, տեսնելով որևէ ստացված օրինակ, կարդալով որևէ ձեռնարկի հաջողության մասին, ինքն էլ ոգևորվի, ձգտի ու հասնի իր հաջողությանն ու հաղթանակին։
Ես կարծում եմ մարդը մեդիայի միջոցով պետք է հասկանա, թե ինչպես է բաբախում աշխարհի զարկերակը։
Մեր ընկերության օրինակով ասեմ, մենք հաճախ գնում ենք տարբեր կոնֆերանսների, տարբեր հանդիպումներ ենք ունենում, որպեսզի հասկանանք, թե մարդիկ ինչ են փնտրում, նրանց ինչն է հետաքրքրում, բայց միևնույնն է մեդիայի միջոցով ենք մենք կարողանում ամբողջացնել մեր ունեցած ինֆորմացիան, վերլուծել ու հասկանալ, թե ինչ ուղղությամբ է պետք շարժվել։ Թրենդների, գիտական հաջողությունների մասին, մենք տեղեկանում ենք հենց մեդիայից։
Դրա՞ համար որոշեցիք Ձեր էկոհամակարգին նաև մեդիա հարթակ ավելացնել։
Այո, կարևորելով մեդիայի դերը մեր աշխատանքում՝ մենք նախանցած տարի ձեռք բերեցինք Gadget Flow մեդիա հարթակը, այն տեխնոլոգիական ապրանքների հարթակ է և ունի 28 միլիոնից ավել օգտատեր։
Այդ հարթակում մարդիկ տեսնում են նախ հետաքրքիր նորարարական պրոդուկտներ ու նաև բազմաթիվ վերլուծական հոդվածներ։ Այդ հոդվածները օգտատերերին փորձում են օգնել, հուշել, թե այս կամ այն պրոդուկտը գնելիս ինչին ուշադրություն դարձնեն, որոնք են լավագույնները, ինչ թրենդներ կան և այլն։ Այս մեդիա հարթակը գնելով՝ մենք ուժեղացրեցինք մեր ծառայությունների էկոհամակարգը։
Հիմա մենք պատրաստվում ենք նոր վճարովի պրոդուկտ ստեղծել։ Հիմնվելով կայքի անալիտիկայի վրա՝ մենք թրենդների վերլուծություն կանենք, կներկայացնենք, թե տվյալ ամսվա ընթացքում մարդիկ ինչո՞վ են հետաքրքրվել, ինչի՞ վրա են քլիք արել, այսինքն կանենք թրենդների վերլուծություն ու կուղարկենք այդ վերլուծությունները տարբեր մարդկանց ու ընկերությունների։
Հայկական մեդիան էլ պետք է փորձի ձեռքը ժամանակի զարկերակին պահել, զարգանալ ու իր հետ զարգացնել նաև հասարակությանը։
