Հայաստանի քաղաքացիական ավիացիայի կոմիտեի նախագահ Տաթևիկ Ռևազյանն այն պաշտոնյաներից է, որի մասին լրատվական դաշտը գրում էր մեղմ ներողամտությամբ կամ կոշտ քննադատությամբ: Թիրախ էին դարձել նրա երիտասարդ տարիքը, գեղեցկությունը, ոչ Հայաստանում ծնված լինելը, ոլորտի խնդիրները չպատկերացնելը:
Տաթևիկը տարբերվում է այլ պաշտոնյաներից իր կերպարով ու բնական վստահությամբ (իսկապես բնական, այլ ոչ թե հարձակողական): Դա նրա թե՛ առավելությունն է, թե՛ գլխացավանքը:
«Տաթևիկ» ֆոտոպատմությունը, որը «Թվապատում 2019» լրագրողական մրցույթում արժանացավ «Homo Agendi (Գործող անձ)» գլխավոր մրցանակի, իր մուլտիմեդիա նախագծի հերոս էր դարձրել քաղավիացիայի կոմիտեի նախագահին:
Եվ մրցույթի տրամաբանության համաձայն՝ հերոսն ու հեղինակը հավասարապես են կիսում նյութի հաղթանակն ու պատասխանատվությունը:
«Գործող անձ» Տաթևիկ Ռևազյանը վերջին օրերին դարձավ ամենահիշատակվող պաշտոնյան (իռլանդական բյուջետային ավիաընկերության Հայաստան մուտք գործելու շնորհիվ), և զրույցը նրա հետ ավելի շուտ ստացվեց գործելու ու ներկայանալու սահմանների մասին:
Երբեմն դրանք համընկնում են, բայց երբեմն նաև՝ հակասում:
Բայց լավ է, երբ Տաթևիկ Ռևազյանը ինքն է խոսում մեդիայում, այլ ոչ թե մեդիան է խոսում նրա մասին:
Մեդիան սեփական գործդ գովազդելու ու միաժամանակ պաշտպանվելու գործիք է: Վահան ու սուր է: Ինչպե՞ս եք պահպանում այդ երկուսի հավասարակշռությունը:
Դա ինձ համար եղել է ամենամեծ բարդություններից մեկը: Քաղաքացիական ավիացիայի կոմիտեում ամեն օր լուծում եմ լուրջ խնդիրներ, բայց մամուլի հետ աշխատանքը շարունակում է ինձ համար մնալ բարդ:
Միգուցե պատճառն այն է, որ չունեմ մամուլի խոսնակի հաստիք (այն վերացրել ենք), և ստիպված մեդիա ներկայությամբ զբաղվում եմ անձամբ ես կամ իմ օգնականը, որն ի դեպ՝ ընդհանրապես չունի նման փորձ:
Հնարավոր է, որ այս ժամանակահատվածում մեդիայի հետ աշխատանքում մենք նաև սխալվել ենք:
Բայց հասցրել եմ նկատել, որ կան կոնկրետ մի քանի լրատվամիջոցներ, որոնք կենտրոնանում են միայն մեկ բանի վրա. ուզում են կեղտ գտնել: Այլ նպատակ չունեն: Զգացվում է, որ տարածում են կեղծ, հաճախ ոչ մի հիմնավորում չունեցող տեղեկատվություն:
Տաթևիկ Ռևազյանը «Թվապատում 2019» լրագրողական մրցույթի «Homo Agendi (Գործող անձ)» մրցանակով
Եվ ցավալի է, որ Հայաստանում չհիմնավորված ինֆորմացիան շատ արագ է տարածվում: Անկեղծ ասած՝ սկզբից դա շոկային ազդեցություն էր թողնում ինձ վրա, քանի որ ես սովոր եմ, որ եթե որևէ բան գրվում է մեդիայում, ապա առնվազն նշվում է, թե ով է դա ասել, երբ և որտեղ:
Համենայնդեպս, Դանիայում ապրելու տարիներին երբեք չեմ տեսել, որ չստուգված տեղեկությունը տարածվի այնքան, որքան Հայաստանում:
Մինչ «Ռայնէյր»-ի մուտքը մեդիան Ձեզ հիշատակում էր որպես «գեղեցիկ աղջիկ»՝ բարի, բայց հեգնական երանգով: Վիրավորակա՞ն չէր:
«Գեղեցիկ աղջիկը» այդքան էլ չեմ ընդունել որպես վիրավորանք, հասկանալով, որ երևի անսովոր երևույթ եմ Հայաստանում ու կա ռիսկ հայտնվելու նման բնորոշումների թիրախում:
Իհարկե, ռիսկը տեսնելը չի նշանակում, որ դա ընդունելի է: Եվ եթե հնարավոր է դրա դեմ պայքարել, պետք է պայքարել: Թեկուզ միայն այն բանի համար, որ մյուս երիտասարդ կինը, որը կգա կառավարություն, չարժանանա նույն վերաբերմունքի ու չկանգնի նույն խնդրի առջև:
Համենայնդեպս, ես փորձում եմ իրականությունը գնահատել դրական տեսանկյունից: Եվ դրա ամենալավ միջոցը աշխատելն է:
Եթե սկսեմ մամուլի միջոցով պայքարել մամուլի դեմ, պարզապես ժամանակ կվատնեմ: Անկեղծ եմ ասում՝ պարզապես ժամանակ չունեմ զբաղվելու փիառով, ամբողջ օրը վազվզոցի մեջ եմ: Եվ իմ պայքարը լինելու է զուտ արդյունքը:
Ես փխրուն մարդ չեմ: Եթե նպատակ եմ դնում իմ առջև, բոլոր հնարավոր ուղիները փնտրում եմ՝ նպատակին հասնելու համար:
Պաշտոնյաները մեզ մոտ կամ շատ փակ են կամ շատախոս: Որքանո՞վ եք կարևորում էմոցիալ տեքստերը, բառերը, հայրենասիրության շեշտադրումը:
Բավարար չէ, որ մարդը առաջխաղացում ունենա միայն ասելով, որ սիրում է Հայաստանը: Նման հայտարարությունները ունենում են կարճաժամկետ էֆեկտ, բայց լուրջ արդյունքների հասնելու համար պետք է, որ ճառերը չլինեն միակ բանը, որը կապում է մարդուն Հայաստանի հետ:
Ես դա հաճախ նկատել եմ սփյուռքում: Օրինակ, երբ երիտասարդներով հանդիպում էինք, հասկանում էինք, որ բոլորիս միավորում էր միայն Եղեռնը ու հայկական հարցը: Այսինքն, միավորողը անցյալն էր, իսկ ապագայում մեզ կապող առանձնապես շատ բան չկար:
Հիշում եմ, որ միշտ նման հանդիպումների ժամանակ ասում էի՝ բավարար չէ մտածել, որ մեզ կապում է միայն հայ լինելը, ավելի լավ է կոնկրետ հիմքեր լինեն:
Իմ գործի հետ ինձ կապում է սերը Հայաստանի ու ավիացիայի հանդեպ: Չեմ ուզի խաբել ու ասել, որ բնավ չեմ մտածում հեռանկարների ու կարիերային աճի մասին:
Հետևու՞մ եք, թե ինչ են գրում ձեր մասին լրատվամիջոցները:
Կարծում եմ, աշխատանքի առաջին իսկ օրվանից ճիշտ չեմ ընկալվել մեդիայում: Բայց գիտեմ նաև, թե ինչու է այդպես: Իհարկե, ես դեմ չեմ քննադատությանը, քանի որ քննադատությունը միայն օգնում է ճիշտ որոշումներ կայացնել, նկատել մանրամասներ, որոնք վրիպել են ուշադրությունից:
Մի օրինակ բերեմ: Երբ լրատվամիջոցները բարձրաձայնեցին կոմիտեի ծառայողական մեքենայի հարցը, այն տհաճ էր ինձ համար, բայց հանգեցրեց կոնկրետ քայլի: Ես հասկացա, որ իրոք սխալ է կազմակերպվել մեքենայի գնման մրցույթը, և երբ ավելի խորը ուսումնասիրեցի հարցը, պարզվեց, որ մրցույթի պայմաններն այնպիսին են եղել, որ մրցույթին կարող էր մասնակցել միայն «Toyota Camry» մակնիշի մեքենան:
Այսինքն պայմաններում նշված էր այնպիսի շարժիչի տեսակ ու հղում էր արել կոնկրետ Տոյոտա-յին, որ բացառել էին գնման այլ հնարավորությունները:
Եվ եթե մեդիան այդ մասին չգրեր ու աղմուկ չբարձրացներ, իմ մտքով անգամ չէր անցնի, որ հարկավոր է կասկածել ու ուսումնասիրել մրցութային փաստաթղթերը:
Այդ առումով, մեդիան օգնեց, որ ավելի էֆեկտիվ քայլեր արվեն:
Բայց բոլորովին այլ իրավիճակ էր, երբ մամուլը գրեց, թե միջազգային համաժողովի առաջին օրը, ծանոթանալով մասնակիցների հետ, ես բարևեցի նաև Ադբրբեջանի քաղավիացիայի պետի հետ: Լուրն այնպես տարածվեց մեդիայում, կարծես ես ինքնագլուխ շփվել եմ Ադրբեջանի ներկայացուցչի հետ:
Իրականում դա անհեթեթ իրավիճակ էր, քանի որ ես այդ մարդու հետ չեմ քննարկել որևէ թեմա (այդ դեպքում հաստատ կապ կհաստատեի ԱԳՆ-ի հետ): Լրագրողների պատկերացմամբ երևի պետք է շրջանցեի ինձ բարևող մարդուն ու արհամարհեի: Այդ դեպքում ի՞նչ կմտածեին Հայաստանի մասին այլ պետությունների ներկայացուցիչները:
Հաճախ տարբեր պաշտոնյաներ հայտնվում են լրահոսում, երբ կա կարիք արդարանալու: Երևի պատճառն այն է, որ որևէ հարցի շուրջ պարզաբանումը ուշացած է լինում:
Փորձում եմ տարանջատել, թե ինչը արժե մեկնաբանել, իսկ ինչը՝ ոչ, քանի որ եթե սկսեմ ամեն գրվածը մեկնաբանել, կսխալվեմ: Մինչդեռ որոշ լրատվամիջոցների նպատակը հենց այն է, որ ես շեղվեմ ու ավելի շատ կենտրոնանամ մեդիային արձագանքելու, այլ ոչ թե գործ անելու վրա:
Հասկանում եմ, որ մեդիան թերագնահատել հաստատ խելամիտ չէ, այն նաև աջակից է, բայց կան նաև նախապատվություններ:
Քաղավիացիան թռիչքային անվտանգության հարցերով է զբաղվում և չեմ կարող դրանցից ավելի բարձր գնահատել մամուլի հետ աշխատանքը: Թեև փորձում եմ հավասարակշռել:
Ինչպե՞ս կարող եք ձևակերպել, թե ինչ է վստահելի լրատվամիջոցը:
Կոնկրետ հղումներ ու անուններ չեմ ասի: Շատ բան կախված է դեպքից, իրավիճակից, թեմայից: Նայած թե որ լրատվամիջոցն այս պահին ինչ հետաքրքրվածություն ունի:
Հիմա, օրինակ, այստեղ է նկարահանող խումբը Դանիայի հանրային հեռուստատեսությունից, որը թեև բավականին խոշոր ու կարևոր մեդիա է, բայց չեմ կարող վստահաբար պնդել, որ բոլոր թեմաները լուսաբանելիս միշտ ճիշտ է:
Երևի վստահելին այն լրատվամիջոցն է, որը փորձում է առավելագույնս օբյեկտիվ լինել՝ հասկանալով, որ բացարձակ օբյեկտիվություն չկա:
Հարցազրույցը Նունե Հախվերդյանի
