Առաջիկա մի քանի տարիների ընթացքում հեռուստագովազդը մեռնելու է: Նման տեսակետ ունի «Փրայմ Քոմերշլ» ցանցային գովազդային գործակալության ղեկավար Սամվել Սահակյանը: Նա համոզված է, որ գովազդային բյուջեի մեծ մասը բաշխվելու է ինտերնետային հարթակներում, քանի որ հեռուստատեսության նույն արտադրանքը հանգիստ կարելի է դիտել ավելի հարմար պայմաններում և ժամի՝ համացանցում:

Հայաստանի գովազդային շուկայում շրջանառվող գումարների ծավալի մասին պաշտոնական կամ հետազոտական տվյալներ չկան, ներկայացված թվերը հիմնականում փորձագիտական են: Այդ պատճառով էլ ոլորտի մասնագետների ներկայացրած թվերը երբեմն իրարից տարբեր են:

Ըստ Սահակյանի, շուկան փոքր է, շրջանառվող գումարները` հստակ և թափանցիկ դաշտի բոլոր խաղացողների համար: 2017թ-ին Հայաստանի ամբողջ գովազդային շուկան գովազդային մասնագետը գնահատում է մոտ 23-24 մլն ԱՄՆ դոլար, որից 18.5 միլիոնը գնում է հեռուստատեսություն (ներառյալ հեռուստատեսային հաղորդումներում և սերիալներում ներդրված գովազդը): Գովազդի բյուջեի 70%-ը բաժին է ընկնում հեռուստատեսությանը, մնացած 30%-ը՝ ինտերնետային, արտաքին և ռադիո գովազդին:

Ըստ Սամվել Սահակյանի, Ռուսաստանում պատկերն այլ է, 40%-ը հեռուստատեսություն, 40%-ը համացանց, 20%-ը այլ հարթակներ: Եվրոպայում 30%-ը հեռուստատեսություն, համացանցը՝ 50%, մնացած կրիչները՝ 20%:

«Շուկայում առաջիկա տարիներին փոփոխություններ կլինեն, բյուջեն կամաց-կամաց կտեղափոխվի ինտերնետ, քանի որ հիմա հեշտ է մարդկանց «բռնացնել» ինտերնետում: Մինչև 35-40 տարեկանների շրջանում այն հավակնում է դառնալ հիմնական տեղեկատվական հարթակը: Այս և մի շարք հանգամանքներ վկայում են, որ ապագան ինտերնետային գովազդինն է»,-նշում է Սահակյանը:

Մասնագետը վստահ է, որ մրցակցության մեջ մտնելու համար հեռուստատեսությունը պետք է փոխի իր աշխատաոճը և բիզնես մոդելը, սակայն դրա համար համապատասխան կադրերի, բարձրակարգ հեռուստամենեջերների կարիք կա:

«Կարևորն այսօր բովանդակությունն է, ոչ թե դրա փոխանցման ուղին, կարևորը ինչ ես դու ստեղծում, եթե այն հետաքրքրեց մեզ՝ գովազդային գործակալություններիս, ապա կգտնենք այդ բովանդակությունը Ֆեյսբուքում, Յություբում կամ այլ տեղ և գովազդ կտեղադրենք»,- նշում է մեր զրուցակիցը:

Նա նշում է, որ այս պահին հետխորհրդային երկրներում գովազդային շուկայում ծախսվող բյուջեով առաջատարը Ռուսաստանն է, Ուկրաինան, Վրաստանը: Հայաստանը եզրափակիչ տեղերում է՝ հետ է մնում հարևաններ Վրաստանից և Ադրբեջանից:

Չափումների ազդեցությունը

Հայաստանում չափելի են միայն հեռուստատեսության ու ինտերնետի վարկանիշները: Մնացած գովազդային կրիչները (ռադիո, արտաքին գովազդ) չափելի չեն և բիզնես տեսանկյունից նվազ հետաքրքիր են:

Սամվել Սահակյանի խոսքով, չափելի բովանդակությունը օգնել է հայկական գովազդային շուկայի զարգացմանը և դրական է եղել լրատվամիջոցների, գովազդատուների ու գովազդային գործակալությունների համար:

«Մինչև չափումների ժամանակը Հայաստանի գովազդային շուկան դրսի համար գնահատելի չէր: Չէիր կարող երդվել, որ, օրինակ հ2-ի կոնկրետ րոպեն հաճախորդի համար ամենալավ տարբերակն է: Իսկ գովազդատուին հետաքրքրում էր, թե իր գովազդը քանի անգամ, երբ և ով է դիտել: Հեռուստաչափումը հնարավորություն տվեց գովազդային գործակալություններին, որոնք հեռուստատեսություն չեն տնօրինում, գովազդատուին գրագետ տեղադրում առաջարկել»,-պատմում է գործակալության տնօրենը:

Նրա խոսքով, դրական փոփոխությունների ֆոնին հեռուստաընկերություններն ունեցած ռեսուրսներով ստեղծեցին իրենց գործակալությունները, որոնք տեղական գովազդատուների դռները փակեցին ցանցային(միջազգային ընկերությունների մասնաճյուղեր) գովազդային ընկերությունների առջև:

«Միջազգային ընկերությունների հետ աշխատող ոչ մի գովազդային գործակալություն տեղական հաճախորդ չունի: Հեռուստաընկերությունների գովազդային ընկերություններն, ի տարբերություն մեզ, գործակալական գումար աշխատելու խնդիր չունեն, իրենք համեմատաբար էժան գներով բովանդակություն կամ հեռուստատեսային բովանդակության մեջ ներդրված գովազդ են վաճառում, որը մոլորության մեջ է գցում գովազդատուին»,- բացատրում է գովազդի մասնագետը:

Նման դեպքում, ըստ Սահակյանի, տուժում է մատուցված ծառայության որակը, հաճախ տեղադրվում է ավելի շատ գովազդ, քան անհրաժեշտ է: Սա էլ բերում է գովազդային տեսահոլովակների մաշվածության, (մարդկանց մոտ սկսում է զզվանք առաջանալ տեսահոլովակից): Գովազդատուն չի ստանում որակյալ վերլուծություն, մեդիապլանավորման և ռազմավարության մշակման հնարավորություն:

Ըստ Սահակյանի, գովազդային շուկայում խնդիր են նաև կադրերը: Համապատասխան կրթություն բուհերը սկսել են տալ միայն վերջին մի քանի տարիներին, մասնագետները երիտասարդներ են և սովորում են աշխատելու ընթացքում:

Գայանե Ասրյան