BBC-ի արաբական ծառայության լիդ տնօրեն (Lead Director) Էդմոնդ Սաբելլան Media.am-ի խնդրանքով մի քանի խորհուրդներ է առանձնացրել ռազմական բախումների գոտում աշխատող լրագրողների համար: 

Ճամփորդության պատրաստվելիս՝

• Նախապես ուսումնասիրեք այն տեղանքը, ուր ուղևորվում եք:
• Ծանոթացեք ձեզ հետ ճամփորդելիք թիմի մյուս անդամների հետ, եթե ծանոթ չեք:
• Տեղեկացեք տվյալ տարածքի քաղաքական, մշակութային, էթնիկ խնդիրներին:
• Պարզեք, թե ձեր գտնվելու վայրին մոտ ինչ ենթակառուցվածքներ, բուժհիմնարկներ են տեղակայված:

Անհրաժեշտ փաստաթղթեր՝

• անձնագիր և փաստաթղթերի համար լուսանկարներ,
• նույնականացման քարտ (ID),
• թղթե քարտեզներ,
• առողջապահական ապահովագրության և վարորդական իրավունքի վկայականներ:

Գնահատեք վտանգները՝ նկատի ունենալով հետևյալ հանգամանքները.

• Կա՞ արդյոք ռազմական ընդհարումների, քաղաքացիական բախումների, ահաբեկչության կամ այլ ոճրագործության սպառնալիք:
• Առկա՞ են բնապահպանական կամ աշխարհագրական ռիսկեր:
• Կա՞ն արտակարգ կամ ճգնաժամային իրավիճակի վտանգներ:
• Կա՞ առևանգման կամ ձերբակալման սպառնալիք:
• Կա՞ն կապի, տրանսպորտի, տեղեկատվական անվտանգության հետ կապված խնդիրներ:
• Կա՞ն թիմում ձեր արյան խումբն ունեցող մարդիկ:
• Ունե՞ք այնպիսի մարդկանց կոնտակտներ, որոնց կարող եք դիմել անհրաժեշտության դեպքում:

Անհրաժեշտ սարքավորումներ՝

• առաջին անհրաժեշտության իրերով պայուսակ,
• սեփական անվտանգությունն ապահովող իրեր (զրահաբաճկոն, սաղավարտ, ակնոց և դիմակ),
• առօրյա հագուստ,
• առաջին բուժօգնության պարագաների դեղարկղ,
• կապի միջոցներ:

Առաջին անհրաժեշտության պարագաների մեջ պետք է լինեն՝

• վնասվածքների համար նախատեսված վիրակապեր,
• փաստաթղթերի՝ լամինացված պատճեններ,
• կանխիկ գումար,
• բժշկական կպչուն ժապավեն,
• տեղանքի քարտեզ,
• կողմնացույց,
• լապտեր,
• սուլիչ,
• գլխաշոր,
• սպիտակուցներով հարուստ սնունդ և շոկոլադ,
• շվեյցարական բանակային դանակ,
• պինդ պարան,
• հասարակ բջջային հեռախոս և մեկ հավելյալ մարտկոց:

Անձնական անվտանգությունն ապահովելու համար անհրաժեշտ է՝

• Միշտ զգոն լինել և շուտ նկատել վտանգը:
• Արագ գնահատել, թե որքանով է վտանգավոր այն դիրքը, որտեղ գտնվում եք:
• Հնարավորության դեպքում լքել տարածքը ու պատսպարվել ավելի անվտանգ տեղում:
• Անհրաժեշտության դեպքում դիմել տեղացիների օգնությանը, քանի որ նրանք ավելի լավ գիտեն տարածքը:
• Կրել հարմարավետ հագուստ, չկրել զարդեր:
• Ինքնավստահ գործել և չընդունել շփոթված տեսք:
• Փորձել զերծ մնալ ավելորդ ուշադրությունից:

Մեքենայում անհրաժեշտ է՝

• Նստել վարորդի հետևում:
• Իմանալ, թե ուր եք գնում, ով է վարորդը:
• Ստուգել մեքենայի անվադողերը, լույսերը:
• Վճարման մասին պայմանավորվել մինչև ճանապարհ ընկնելը, բայց վճարել միայն տեղ հասնելուց հետո:
• Կողպել մեքենայի դռները:
• Առջևից ընթացող մեքենայից բավարար հեռավորություն պահպանել:
• Կայանել մեքենան այնպես, որ հարկ եղած դեպքում հնարավոր լինի արագ հեռանալ:
• Ճիշտ դասավորել սարքավորումները մեքենայում:
• Կապել ամրագոտի:

Անցակետերում՝

• Հաղորդակցվեք թիմի այլ անդամների հետ, կողպեք դռները, ցույց տվեք ձեր ձեռքերը և պատրաստ պահեք ձեր փաստաթղթերը:
• Խնդրեք վարորդին թուլացնել մեքենայի լուսավորությունը:
• Անցակետում զննման ժամանակ 1/3-ի չափով բացեք մեքենայի պատուհանը և շարժիչը միացրած պահեք:
• Եթե լեզուն չեք հասկանում, ցույց տվեք ձեր փաստաթղթերը և քարտեզի վրա ցույց տվեք, թե որտեղից եք գալիս և ուր եք գնում:
• Հանգիստ և քաղաքավարի եղեք:
• Մի առաջարկեք ալկոհոլ որևէ մեկին:
• Մի փորձեք առաջարկել որևէ երրորդ անձի տեղ հասցնել:

Զինված ընդհարումների գոտում անհրաժեշտ է ունենալ՝

• զրահաբաճկոն, սաղավարտ և պաշտպանիչ ռետինե ակնոց,
• վնասվածքները վիրակապելու համար նախատեսված տուփ, որի մեջ պետք է լինի անշարժացնող հենակ (տուրնիկետ), արյունը դադարեցնող որևէ միջոց, այլ վիրակապեր,
• արբանյակային հեռախոս,
• ճանապարհորդական ապահովագրության փաստաթուղթ:

Հրետակոծության ժամանակ, պետք է՝

• Դարանակալել մեքենան: Եթե կրակում են մեքենայի վրա, ցած իջեցրեք ձեր գլուխը և փորձեք մեքենայով արագ հեռանալ: Եթե մեքենան վնասվաել է և կանգ է առել, դուրս եկեք մեքենայից, թաքնվեք շարժիչի մոտ, մեքենայի հետնամասում և պատրաստվեք փախչել մեքենայի մոտից:
• Եթե փոքր տրամաչափի հրաձգային զենքից են կրակում, կռացեք կամ պառկեք և փորձեք պատսպարվել հաստաբուն ծառերի կամ պատերի հետևում կամ ստորգետնյա որևէ տեղում:
• Նռնակներից պաշտպանվելու համար վարվեք նույն կերպ, ինչպես փոքր տրամաչափի զենքերի դեպքում:
• Խոշոր տրամաչափի հրազենի կամ ծանր հրետանու դեպքում որքան հնարավոր է հեռվից նկարեք և օգտագործեք տեսախցիկի «zoom in» հնարավորությունը:

Եթե տեղանքում ականներ կամ պայթուցիկ նյութեր կան՝

• Հնարավորինս տեղաշարժվեք միայն ասֆալտապատ տարածքով և ուշադրություն դարձրեք ականապատման վերաբերյալ նշաններին:
• Ականապատ տարածքում գտնվելու դեպքում կանգ առեք, մյուսներին հրահանգեք նույնպես կանգ առնել, գնահատեք իրավիճակը, օգնություն կանչեք և սպասեք: Եթե օգնություն չկա, փորձեք հետ վերադառնալ նույն ճանապարհով, որով եկել եք (ձեր ոտնահետքերով):
• Ձեռք մի տվեք պայթուցիկ նյութերի մնացորդներին, անգամ մոտ մի գնացեք դրանց:
• Ինքնաշեն պայթուցիկ սարք տեսնելու դեպքում փոխեք ճանապարհը, փորձեք աչքի չընկնել, ուշադիր զննեք տարածքը, լարերը, փորված հողը: Միշտ մտածեք, որ երկրորդ հնարավոր հարձակումը կարող է լինել:

Առևանգման կամ ձերբակալման դեպքում՝

• Օրինական ձերբակալման դեպքում քաղաքավարի և զիջող եղեք, ցույց տվեք ձեր փաստաթղթերը, թույլտվություն հարցրեք խոսելուց առաջ, իմացեք օրենքները:     
• Առևանգման վտանգի ժամանակ փորձեք աչքի չընկնել ոչ մի     իրադրությունում, հաճախ փոխեք ճանապարհը, մի վստահեք որևէ մեկին, միշտ ունեցեք սարքին մեքենա և անվտանգ սենյակ:     
• Գերության կամ պատանդ լինելու դեպքում՝ հաղորդակցվեք մյուս գերիների հետ, հոգեպես և ֆիզիկապես պատրաստ եղեք ամենավատ փորձություններին, ուշադիր զննեք առևանգողների վարքը, փորձեք հաղորդակցվել, ընդունեք նրանց տված ուտելիքն ու ջուրը, որպեսզի ուժեղ մնաք: Եթե փախուստի փորձ եք արել, փորձեք արագ պատսպարվել; Նկատվելու դեպքում՝ մի վազեք, կտրուկ շարժումներ մի արեք, նայեք հակառակորդի աչքերին, փորձեք խոսել, բանակցեք: