Ընդդիմադիրների պարբերական մերժումների պատճառով դիտարկման ներքո գտնվող եթերում հավասարակշռություն ապահովելու պարտավորություն ունեցող գործընկերներս այնպիսի բարդ կացության մեջ են երբեմն հայտնվում, որ անգամ հարկադրված են լինում այլ լրագրողների դիմել «ոչ»-ի դիրքերից հանդես գալու խնդրանքով

ՀՀ Սահմանադրության փոփոխությունների 2015թ.-ի դեկտեմբերի 6-ի հանրաքվեի քարոզարշավն աննախադեպ է Հայաստանի Հանրապետության պատմության ընթացքում եղած բոլոր ընտրություններին նախորդած գործընթացների առումով:

Առաջին անգամ է, որ քարոզարշավում ներգրավված ուժերից ոչ մեկը՝ բացառությամբ «Նոր Հայաստանի», չի հրապարակել իր հանդիպումների ժամանակացույցը, և լրագրողները հնարավորություն չունեն տեղում տեսնելու, թե մարդիկ ինչպես են վերաբերվում «այո» և «ոչ» քարոզողների փաստարկներին:

Եթե այսքան հակադիր ուժեր ընտրած չլինեին նույն մարտավարությունը, կասկած կառաջանար, թե անգամ նույն կենտրոնից է հրահանգվել, որ մարզեր գնան առանց լրագրողների, իսկ վերջիններիս էլ որպես պարզաբանում ներկայացնեն ճիշտ նույն փաստարկը, թե երբ առանց տեսախցիկների են զրուցում մարդկանց հետ, նրանք ավելի անկեղծ են: Ինչպիսի գյուտ, որի համար պահանջվեց ընդամենը երկու տասնամյակ:

Սակայն այս պայմաններում ի՞նչ հիմք ունեն լրագրողները հավատալու «ոչ»-ի այն քարոզիչներին, որոնք պնդում են, թե իրենց բազմաթիվ հանդիպումների ընթացքում չեն հանդիպել որևէ «այո»-ի կողմնակցի: Եվ հակառակը՝ ոչ էլ «այո» քարոզողներին հավատալու հիմք կա:

Մեր լրագրողական հարցումները, որոնք չեն հավակնում սոցիոլոգիական հետազոտության դափնիների, ցույց են տալիս, թե առավել մեծաքանակ են փաստաթղթին անծանոթ և ուղղակի անտարբեր մարդկանց շարքերը:

Այս քարոզարշավն աննախադեպ է նաև այն առումով, որ կարծես թե առաջին անգամ ընդդիմությունը հնարավորություն չի ունենա բողոքելու, թե զրկված է եղել հեռուստաեթերից: Իհարկե, հայտնի է «Երևանի մամուլի ակումբ»-ի հանրաքվեի քարոզչության լուսաբանման դիտարկման բացահայտումներից մասնավորապես այս մեկը, որ «Չե՛ք անցկացնի» նախաձեռնության ներկայացուցիչները երկու շաբաթվա ընթացքում հետազոտված հաղորդումներում ընդհանրապես եթերաժամանակ չեն ստացել:

Սակայն նախ միջանկյալ նկատենք՝ ակնհայտ է, որ «Չեք անցկացնի»-ն ուղղակի փորձ էր քաղաքացիականի «սոուսի» ներքո մատուցել քաղաքական, կարելի է անգամ ասել՝ զուտ կուսակցական նախաձեռնությունը:

Եվ բնավ պատահական չէր, որ «Ոչ»-ի հոկտեմբերի 30-ի հանրահավաքում Հայ ազգային կոնգրեսի ԱԺ խմբակցության ղեկավար Լևոն Զուրաբյանը «մավրը արեց իր գործը…» ոճով բացահայտ հայտարարեց. «Չեք անցկացնի» նախաձեռնությունը կատարեց շատ կարևոր գործ և դեռ շատ գործ ունի անելու: Իրենք իսկապես կարողացան մեծ ներդրում ունենալ և՛ քաղաքական ուժերի համախմբման և քաղաքացիական նախաձեռնությունների, և՛ հասարակական կազմակերպությունների համախմբման գործում: Նրանք կարողացան կազմակերպել շատ լուրջ հանրահավաքներ: Բայց ժամանակն է, որ հանրահավաքային պայքարի գործի մեջ մտնեն նաև քաղաքական ուժերը»:

Եվ բացի այդ՝ հայտնի է նաև «Երևանի մամուլի ակումբ»-ի դիտարկման բացահայտումներից մյուսն էլ՝ մեջբերում ենք ԵՄԱ ամփոփագրից. «Որքան էլ «Հայ ազգային կոնգրեսի» ներկայացուցիչները պարբերաբար դժգոհում են հեռարձակվող լրատվամիջոցներում իրենց երևալու հնարավորություններից, այնուամենայնիվ, ԵՄԱ հետազոտության երկու փուլերում էլ (հոկտեմբերի 26 – նոյեմբերի 19) խմբագրական եթերաժամանակի գումարային ամենամեծ ծավալը հակադիր ճամբարից հենց ՀԱԿ-ինն է: Նրան հետևող «Օրինաց երկիր» և «Ժառանգություն» կուսակցությունները, հետազոտված հեռուստաալիքներում նույնիսկ երկուսին տրամադրված ժամանակի գումարով, էականորեն հետ են մնում ՀԱԿ-ից»:

Հավելենք՝ հեռարձակվող լրատվամիջոցներում իրենց երևալու հնարավորություններից, քարոզարշավի վճարովի եթերաժամի բարձր սակագներից ու բովանդակային մոնտաժից պարբերաբար դժգոհողները հրաժարվեցին աննախադեպ առաջարկից՝ քսան օր շարունակ ուղիղ և անվճար եթերի հնարավորությունից հեռարձակվող երկու ալիքներով:

Բայց էլի շարունակում էին դժգոհել՝ մասնավորապես այսպիսի արտառոց փաստարկներ ներկայացնելով. «Իհարկե, նրանք երազում էին, որ «ոչ»-ի ձևաչափը ներկայացնող ուժերից հնարավորինս ազդեցիկ մարդիկ ներկայանային, և բոլորին դիմել են, բայց այդպես էլ որևէ մեկի կողմից դրական պատասխան չեն ստացել և ստիպված են եղել «ոչ»-ը լրացնել հասարակությանն անհայտ դեմքերով»:

Սա ասել է «Չեք անցկացնի» նախաձեռնության երիտասարդ ու գոնե դեռևս ոչ այնքան հանրահայտ անդամը մի իրապատումի մասին, որում «ոչ»-ը ներկայացնում են, ասենք, Խորհրդային շրջանի հայ ամենահայտնի քաղբանտարկյալներից մեկը, Հայաստանի ամենաերկարամյա վարչապետերից մեկը:

Ընդդիմադիրների պարբերական մերժումների պատճառով դիտարկման ներքո գտնվող եթերում հավասարակշռություն ապահովելու պարտավորություն ունեցող գործընկերներս այնպիսի բարդ կացության մեջ են երբեմն հայտնվում, որ անգամ հարկադրված են լինում այլ լրագրողների դիմել «ոչ»-ի դիրքերից հանդես գալու խնդրանքով (ինքս երկու անգամ ստացել եմ նման առաջարկներ):

Եվ ամփոփելով նշենք, որ այս քարոզարշավում իրենց հանդիպումները լուսաբանել չցանկացողներից հետ չի մնում Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը: Իր նիստերի, դրանց օրակարգերի մասին հաղորդագրությունը ԿԸՀ-ն ուղարկում է դրանցից ընդամենը մի քանի ժամ առաջ, թեև հաստատ դրանք հանկարծաստեղծ ու հրատապ նիստեր չեն:

Հաշվի առնելով, որ ԿԸՀ նիստերի առցանց հեռարձակումն էլ է ոչ միշտ գործում՝երևի թե նրանք էլ են «այո» և «ոչ»-ի կողմնակիցների պես նախընտրում, որ ԶԼՄ-ները մնան քննարկումների վերաբերյալ իրենց վերաշարադրանքի հույսին:

Աննա Իսրայելյան

Սյունակում արտահայտված մտքերը պատկանում են հեղինակին եւ կարող են չհամընկնել media.am-ի տեսակետների հետ: